مشاور شغلی کارشناس و مشاوری است که به شما کمک می‌کند تا مسیر شغلی و حرفه‌ای بهینه‌ای را در پیش بگیرید. بهینه به این معنا که با انجام مجموعه‌ای از پیشنهادهای وی بتوانید به اهدافی که از کارکردن متصور هستید برسید. همان‌گونه که در کتاب شغل دوست داشتنی گفته‌ایم، اهداف ما انسان‌ها از کار کردن، پیچیده‌تر و گسترده‌تر از صرف پول درآوردن برای زنده ماندن است.
ما کار می‌کنیم تا برای خودمان و خانواده احتمالی‌مان، رفاه بخریم. همزمان ما به کمک کار کردن، نقشمان در اجتماع را بازتعریف می‌کنیم و به دغدغه‌ها و نیازهای درونی و ذهنی‌مان پاسخ می‌دهیم. حال اگر کاری که انجام می‌دهیم و اکنون در آن هستیم، بخشی از این اهداف را پوشش ندهد، ما دچار نارضایتی شغلی می‌شویم. در اینجا مشاور شغلی وارد می‌شود و تلاش می‌کند ابتدا عامل اینکه کار ما نتوانسته نیازهای ما را پاسخ بدهد را بیابد و در گام بعد به ما کمک کند تا در مسیر حرفه‌ای درستی حرکت کنیم. در مقاله مشاوره شغلی چیست ما درباره فرایند مشاوره شغلی گفتگو کردیم. حال می‌خواهیم جایگاه «مشاور شغلی» و ویژگی‌ها و وظایف او را بررسی کنیم.
خویشکاری و وظایف یک مشاور شغلی
- همدلی و هم‌اندیشی برای یافتن خاستگاه‌های روانی و ذهنی نارضایتی شغلی
- همراهی و هم‌اندیشی در زمینه کشف استعدادها و توانمندی‌های فردی
- طراحی، ارائه و ارزیابی آزمون‌های کیفی و کمی برای شناخت و تحلیل شناخت، ویژگی‌های رفتاری و توانمندی‌های فرد
- یافتن و پیشنهاد جایگاه‌های شغلی مناسب با اولویت‌ها و ویژگی‌های فردی و شخصیتی
- پیشنهاد راهکارهای عملی برای بهبود توسعه مهارتی برای رسیدن به اهداف شغلی
- آموزش مهارت‌های مرتبط با پژوهش در حوزه کاری و شبکه‌سازی در صنعت هدف
- آموزش و ارائه تکنیک‌های کاربردی در زمینه مصاحبه شغلی و رزومه‌نویسی و سامانه‌های کاریابی
- همراهی و آموزش در زمینه روش‌های افزایش دانش و مهارت چه به صورت آکادمیک و چه به صورت خودآموخته
مشاور شغلی چگونه به شما کمک می‌کند؟
شما را می‌شناسد
یک مشاور شغلی در گام نخست باید به خوبی با شما، دغدغه‌هایتان و اولویت‌های ذهنی شما آشنا شود. سپس به کمک آزمون‌های کیفی و کمی دریابد که شما چه شخصیتی دارید و در زندگی به دنبال رسیدن به چه چیزهایی هستید. این شناخت همه‌سویه گام نخست برای ارائه یک مشاوره کاربردی و موثر است. برای نمونه اینکه شما درونگرا هستید یا برونگرا، تیپ شخصیتی شما چیست و … نقش کلیدی در دورنمای کاری شما دارد.
شما را درک می‌کند
هر کسی که به یک مشاور شغلی مراجعه می‌کند، حتی اگر یک نوجوان جویای کار باشد، در فعالیت‌های پراکنده و غیرمتمرکزی که داشته، چالش‌ها و برخوردهایی با دنیای پیرامونش داشته که همان‌ها کمک زیادی برای طراحی مسیر شغلی آینده وی است. برای نمونه اگر کسی کمالگرا باشد، احتمالا در تصمیم برای حرکت‌های جدی شغلی دچار مشکل و تعلل است. پس بخشی از کار مشاور شغلی، همدلی و همراهی برای مدیریت این ویژگی روحی و کنترل آن است.
به شما راهکار می‌دهد
مشاور شما پس از تحلیل موقعیت روانی و شغلی کنونی شما، بنا به اولویت‌ها، خواست‌ها و توانمندی‌های شما، راهکارهایی را به شما پیشنهاد می‌دهد تا یا در کار و صنعت کنونی خود موفق شوید یا شغل دوست داشتنی و مناسبتان را تعریف و به سمت آن حرکت کنید.
شما را همراهی و منتور می‌کند
به دلایل مختلفی از جمله ویژگی‌های اقتصاد ایران، جابه جایی شغلی (از یک شغل به شغل کاملا متفاوت نه از یک سازمان به سازمان دیگر) باید تدریجی و طی فرایندی باشد که در کتاب شغل دوست داشتنی اسمش را گذاشته‌ایم «بازه زمانی پرش». یعنی شما همزمان با کار کنونی خود باید زمینه‌های شغلی که می‌خواهید وارد آن شوید را فراهم بیاورید. در اینجا مشاور شغلی می‌تواند به صورت دوره‌ای روند پیشرفت شما را پایش و ارزیابی کند و به شما همیاری کند تا این مسیر را بدون دلسردی و با پشتکار ادامه بدهید. البته این همراهی در بقیه زمینه‌ها مانند جا به جایی سازمان یا پیشرفت درون سازمانی هم وجود دارد.
مهارت‌ها و ویژگی‌های شخصیتی یک مشاور شغلی خوب
یک مشاور شغلی خوب، کسی است که این مهارت‌ها و ویژگی‌ها را باید داشته باشد تا بتواند اهداف، اولویت‌ها، توانایی‌ها، تجربه‌ها و تحصیلات شما را به صورت یک برنامه کاری شفاف و کاربردی، شکل دهد.
پژوهش: کسانی که به یک مشاور شغلی مراجعه می‌کنند، یا در زمینه‌های مختلف مشغول کار هستند و یا به زمینه‌های مختلف علاقه‌مندند. طبیعتا مشاور، همه‌چیزدان نیست! از همین رو برای اینکه بتواند درباره آن حوزه دیدگاه کاربردی داشته باشد، باید پژوهش کند.
گوش دادن فعال: یک مشاور خوب کسی است که مخاطبش را به خوبی درک کند و پیش‌نیاز این درک، گوش دادن فعال و موثر است.
تفکر نقادانه: یک مشاور شغلی باید با تفکر انتقادی یا سنجشگرانه‌اندیشی، به کاوش روح مخاطبش بپردازد و لایه‌های تعارف و کلیشه‌های اجتماعی موجود در ذهن وی را کنار بزند تا بتواند آن چه که او را در زندگی شغلی (و یا حتی بقیه بخش‌های زندگی‌اش) آزار می‌دهد بیابد.
مهارت حل مساله: وقتی که شما به یک مشاور مراجعه می‌کنید، از او توقع راهکارهای عملیاتی و کاربردی دارد. از همین رو یک مشاور شغلی خوب باید بتواند با مهارت حل مساله، مجموعه‌ای روشن و موثر از پیشنهاد و راه حل درباره بهبود وضعیت شغلی و یا توصیه برای حرکت به سمت شغل ایده‌آل ارائه کند.
مشاور شغلی چه کاری نمی‌کند؟
هیچ مشاوری قرار نیست به جای شما تصمیم بگیرد. به همین ترتیب مسئولیت تصمیم‌های شما را هم بر دوش نخواهد گرفت. شما تصمیم‌گیرنده زندگی خودتان هستید و باید مسئولیت‌های آن را بپذیرید. مزایای موفقیت و پیامدهای شکست همه از آن شما خواهد بود. مشاور به شما یاری می‌کند بهتر تصمیم بگیرید. او همچنین نمی‌تواند وارد زندگی خصوصی شما یا تفکرات شما شود. او می‌کوشد شما را بشناسد و در صورت نیاز ممکن است شما را به دریافت مشاوره‌های دیگر نیز تشویق کند. ولی دنیای تفکرات و زندگی شخصی شما، یک محدوده انحصاری و خصوصی است.
این تنها مسئولیت تصمیم‌گیری نیست که بر دوش شماست. موفقیت، مستلزم تلاش و کوشش فراوان است. هیچ شاهد عینی وجود ندارد که بگوید بدون کوشش فرساینده می‌توان به موفقیت پایدار و موثر رسید. حتی کسی نمی‌تواند به طور قطع تضمین کند که حتی با تلاش فراوان فرد موفق می‌شود! (البته تعریف موفقیت خیلی متنوع است.) پس این تصور که اگر امروز به مشاور شغلی مراجعه کنم، بدون کوشش خستگی‌ناپذیر موفق می‌شوم، تخیلی بیش نیست.
چه هنگام به مشاور شغلی مراجعه کنیم؟
من کارم را دوست ندارم و نباید اینجا باشم: گاهی به دلیل مجموعه‌ای از رویدادها و شرایط سر از کاری درمی‌آوریم که تناسبی با شخصیت و روحیات ما ندارد. در نتیجه نوعی حس بیگانگی با کارمان یا بی‌هدفی در آن را تجربه می‌کنیم و فکر می‌کنیم در جای نادرستی ایستاده‌ایمو کارمان یک شغل معنادار نیست. این احتمالا بدین‌معنا است که شغل مناسب شما، کار دیگری است. حال دو حالت پیش می‌آید. یا شما می‌دانید که چه شغلی مناسب شماست، یا اینکه ممکن است هنوز برایتان روشن و شفاف نباشد که باید به سمت چه شغلی حرکت کنید. در این مواقع یک مشاور شغلی می‌توانید در زمینه هم تعریف و شفاف‌سازی دقیق شغل مناسبتان با شما همراهی کند و هم نوعی منتورینگ جابه جایی شغلی را در پیش بگیرد. یعنی فرایندی گام به گام و تدریجی برای حرکت به سمت شغل ایده‌آلتان بدون ترک یکباره شغل کنونی.
من کارم را دوست دارم اما در آن پیشرفت نمی‌کنم: گاهی ما کارمان و حوزه‌ای که در آن مشغول به کار هستیم را دوست داریم، اما حس می‌کنیم باید بتوانیم در آن پیشرفت کنیم. البته این پیشرفت خود نیازمند تعریف و مرزبندی است. ما توقع درآمد بیشتر داریم، یا جایگاه سازمانی بالاتر؟ معمولا برای پیشرفت در کار، روی افزایش دانش و مهارت فرد، شبکه‌سازی و بهبود ارتباطات و مجموعه‌ای از مهارت های فردی تمرکز می‌شود. در برخی موارد هم نیاز به تغییر محل کار وجود دارد.
من کارم را دوست دارم اما سازمانم را نه: در برخی موارد هم، فرد هم کارش را دوست دارد و هم مسیر رشد شخصی‌اش در کارش را می‌شناسد. یعنی می‌داند که چگونه و طی فرایندی می‌تواند دانش و مهارتش را افزایش دهد و می‌داند که می‌تواند از نقطه کنونی به جایگاه مورد نظرش برسد. اما سازمان او به دلایل مختلفی نمی‌تواند فضای رشد را فراهم کند. مثلا سرمایه کافی برای افزایش مقیاس را ندارد، یا ارتباطات فردی جلوی ارتقای سازمانی افراد را می‌گیرد و … در این دست مواقع که کم هم نیستند، مشاور به مخاطبش کمک می‌کند تا با بهبود رزومه‌نویسی و تقویت برخی مهارت‌های دیگر، شانسش برای رفتن به یک موقعیت شغلی جدید را تقویت کند.
اگر مایل هستید با مشاور شغلی سپندمینو گفتگو کنید، در بخش خدمات مشاوره، مشاوره شغل دوست‌داشتنی را انتخاب کنید و به صورت آنلاین، زمان دریافت مشاوره تلفنی شغلی را مشخص کنید.
2 پاسخ
درود
پس یعنی مشاوره شغلی شما تنها برای کسانی هست ک هم‌اکنون شغلی دارند؟!
پس برای کسانی ک هم‌اکنون شغلی ندارند و می‌خواهند حرفه مناسب خودشان را بیابند، نیست؟! تصویرم از مشاور شغلی، بیشتر این بود!
مشاوره شغلی از دید تعریف، هم برای کسانی است که اکنون شغلی دارند و هم برای کسانی است که در پی یافتن اولین شغل خود یا تغییر مسیر شغلی هستند. به عبارتی مشاوره شغلی برای بهبود زندگی شغلی و کاری هر فرد است؛ چه شاغل و چه غیرشاغل.